ΟΣτις 11 Μαρτίου, καθώς ο αριθμός των Ουκρανών που έφτασαν στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού άρχισε να αυξάνεται, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (DHS) εκδόθηκε ένα ειδικό σημείωμα που συμβουλεύει τους συνοριακούς αξιωματούχους ότι θα μπορούσαν, κατά περίπτωση, να προσφέρουν στη συγκεκριμένη ομάδα ειδική μεταχείριση. Σε αντίθεση με δεκάδες χιλιάδες άλλους μετανάστες, που διαφεύγουν από τη βία σε άλλες χώρες, οι συνοριοφύλακες θα μπορούσαν να εξαιρέσουν τους Ουκρανούς από την τάξη δημόσιας υγείας, Τίτλος 42.
Η εξαίρεση, η οποία αναφέρθηκε για πρώτη φορά από CBS News, επευφημήθηκε από υποστηρικτές μεταναστών και νομοθέτες. Αλλά πολλοί επεσήμαναν επίσης ένα διπλό μέτροντρο: Οι Ουκρανοί που φεύγουν από την καλά τεκμηριωμένη φρίκη ενός απρόκλητου πολέμου έχουν πρόσβαση στις ΗΠΑ σχετικά γρήγορα, ενώ άτομα από άλλα έθνη—πολλοί από τους οποίους επίσης φεύγουν νοσηρή βία—δεν έχω δει πουθενά κοντά το ίδιο έλεος. Από τότε που η κυβέρνηση Τραμπ επικαλέστηκε τον Τίτλο 42 τον Μάρτιο του 2020, οι συνοριοφύλακες χρησιμοποίησαν το μέτρο για να πραγματοποιήσουν σχεδόν δύο εκατομμύρια άμεσες απελάσεις, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών. Σύμφωνα με το διάταγμα, οι μετανάστες δεν μπορούν να λάβουν άσυλο, ένα διεθνές δικαίωμα, πριν σταλούν πίσω από τα σύνορα.
Για ορισμένους ειδικούς που μελετούν την ιστορία της μετανάστευσης και των προσφύγων των ΗΠΑ, το σημείωμα του Μαρτίου που εξαιρούσε τους Ουκρανούς από τον Τίτλο 42 δεν προκάλεσε έκπληξη. Είναι συνεπές, λένε, με το ευρύτερο μοτίβο της αμερικανικής συμπάθειας για τους κυρίως λευκούς μετανάστες από κυρίως χριστιανικές χώρες που διαφεύγουν από τη βία που συνήθως δεν επεκτείνεται σε άτομα που δεν είναι λευκά ή μη χριστιανά.
«Αυτό το αυξημένο αίσθημα ευθύνης, αν και είναι αξιέπαινο, είναι αισθητά διαφορετικό από αυτό που κάνουν συνήθως οι Αμερικανοί όταν υπάρχει μια σύγκρουση όπου έχετε εκατομμύρια πρόσφυγες», λέει. Σαχάρ Αζίζκαθηγητής Νομικής και Καγκελάριος Κοινωνικής Δικαιοσύνης στο Πανεπιστήμιο Rutgers, του οποίου έρευνα επικεντρώνεται στη διασταύρωση της φυλετικής πολιτικής και της πολιτικής εθνικής ασφάλειας.
Σκεφτείτε πώς αντέδρασαν οι Αμερικανοί όταν εκατομμύρια Σύριοι εγκατέλειψαν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ, τις περιφερειακές πολιτοφυλακές και το ISIS, λέει ο Αζίζ. «Ενώ υπήρχαν θύλακες Αμερικανών που νοιάζονταν βαθιά για την προσφυγική κρίση της Συρίας… η πλειοψηφία [of the public sentiment] ήταν «αυτό είναι πολύ κακό, αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημά μας», λέει. «Δεν έβλεπαν τον Σύριο ως προέκταση της ταυτότητάς τους».
Διαβάστε περισσότερα: Ένα κύμα Ουκρανών και Ρώσων στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού ασκεί πίεση στους περιορισμούς μετανάστευσης του Μπάιντεν
Η απάντηση των ΗΠΑ στις διεθνείς προσφυγικές κρίσεις εξαρτάται συνήθως από μια σειρά γεωπολιτικών παραγόντων καθώς και από το λαϊκό αίσθημα. Οι Ρώσοι, για παράδειγμα, δεν έχουν λάβει τον ίδιο τύπο εξαίρεσης στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού που έχουν οι Ουκρανοί.
Μεταξύ της 1ης Φεβρουαρίου και της 6ης Απριλίου, σχεδόν 10.000 Ουκρανοί είχαν υποβληθεί σε επεξεργασία στις ΗΠΑ μέσω επίσημων λιμένων εισόδου, οι οποίοι δεν είχαν προηγούμενη άδεια, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων (CBP) των ΗΠΑ που ελήφθησαν από CBS News. Δεν είναι σαφές πόσα από τα σχεδόν 10.000 υποβλήθηκαν σε επεξεργασία μέσω των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού. (Πολλοί Ουκρανοί έρχονται μέσω του Μεξικού λόγω της ευκολότερης πρόσβασης στη βίζα.) Η Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες υπολογίζει ότι από τις 30 Μαρτίου, 4 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, κυρίως σε γειτονικές χώρες.
Τον Φεβρουάριο, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δημόσια δεδομένα, η CBP συνάντησε 272 Ουκρανούς στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, αριθμός πολύ μικρότερος από τις περισσότερες άλλες εθνικότητες που φτάνουν εκεί. Μόνο ένας Ουκρανός εκδιώχθηκε βάσει του Τίτλου 42 εκείνο τον μήνα, σύμφωνα με Στοιχεία CBP. Συγκριτικά, σχεδόν το 69% των Γουατεμάλας, περισσότερο από το 68% των Ονδούρων και περισσότερο από το 64% των μεταναστών από το Ελ Σαλβαδόρ που συναντήθηκαν τον Φεβρουάριο εκδιώχθηκαν βάσει του Τίτλου 42, σύμφωνα με την ανάλυση των δεδομένων CBP του TIME. Οι χιλιάδες άνθρωποι που έχουν εγκαταλείψει αυτές τις χώρες του Βόρειου Τριγώνου λένε ότι οφείλεται στη βία των συμμοριών, στα υψηλά ποσοστά ανθρωποκτονιών, στη φτώχεια και στις φυσικές καταστροφές.
Σύμφωνα με μια συμφωνία με τη μεξικανική κυβέρνηση, οι μετανάστες από τη Γουατεμάλα, την Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ μπορούν να απελαθούν πίσω στο Μεξικό. Αλλά άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των Αϊτινών, δεν αποτελούν μέρος της συμφωνίας. Αντίθετα εκδιώκονται στην πατρίδα τους. Μεταξύ 19 Σεπτεμβρίου και 17 Μαρτίου, οι ΗΠΑ επέστρεψαν περισσότεροι από 18.800 Αϊτινοί πίσω σε μια χώρα γεμάτη βία συμμοριών, πολιτική αστάθεια, οικονομική κατάρρευση και επιπτώσεις από φυσικές καταστροφές.
Διαβάστε περισσότερα: Η βάναυση εμπειρία ενός Αϊτινού με συνοριακούς πράκτορες των ΗΠΑ προκάλεσε οργή. Τώρα λέει την ιστορία του
Ο γραμματέας του DHS Αλεχάντρο Μαγιόρκας έχει πει επανειλημμένα ότι οι ΗΠΑ δεν προσφέρουν ειδική μεταχείριση για τους Ουκρανούς. Σε συνέντευξη Τύπου στις 17 Μαρτίου, είπε ότι το σημείωμα του Μαρτίου είχε σκοπό να υπενθυμίσει στο προσωπικό της CBP ότι έχουν τη διακριτική ευχέρεια να εξαιρούν ορισμένους ευάλωτους μετανάστες από τον Τίτλο 42.
«Αυτό που κάνουμε σε εξατομικευμένη βάση είναι να αξιολογήσουμε εάν μια ουκρανική οικογένεια, και ειλικρινά άλλες οικογένειες από άλλες χώρες πληρούν τις προϋποθέσεις για τη διακριτική μας εξουσία να χορηγούμε ανθρωπιστική αποφυλάκιση με όρους», είπε. Η Norah O’Donnell του CBS στις 6 Απριλίου. “Αυτό δεν αφορά μόνο τους Ουκρανούς, το εφαρμόζουμε γενικά.” Όταν ο O’Donnell ρώτησε ξανά εάν υπάρχει διπλή στάθμη μεταξύ της μεταχείρισης των Ουκρανών και άλλων μεταναστών, ο Mayorkas απάντησε: «Δεν υπάρχει». Το DHS δεν απάντησε αμέσως στο αίτημα του TIME για περαιτέρω σχόλια.
Την 1η Απριλίου, το CDC ανακοίνωσε ότι θα τερματίσει τις απελάσεις του Τίτλου 42 στις 23 Μαΐου, θέτοντας το ερώτημα πώς θα αντιμετωπίζονται οι μετανάστες που ελπίζουν να ζητήσουν άσυλο στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Για Ian Kyselεπισκέπτης επίκουρος κλινικός καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Cornell, η κίνηση για την εξαίρεση των Ουκρανών από τις απελάσεις μπορεί να είναι ένα βήμα για την αποκατάσταση της πρόσβασης στο άσυλο καθώς οι ΗΠΑ προετοιμάζονται να τερματίσουν τον Τίτλο 42.
Διαβάστε περισσότερα: Ο τίτλος 42 τελειώνει τον Μάιο, αλλά αυτοί οι μετανάστες δεν μπορούν να περιμένουν τόσο πολύ
Χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έχουν από καιρό περπατήσει στη γραμμή μεταξύ της πίεσης για πλήρη διακριτική ευχέρεια στα σύνορά τους για να συμπεριλάβει ή να εξαιρέσει όποιον επιλέγει, ενώ προσπαθούν επίσης να διατηρήσουν τα ανθρωπιστικά ιδανικά και να ακολουθήσουν τους διεθνείς νόμους για τους πρόσφυγες και το άσυλο που αποτρέπουν τις διακρίσεις λόγω φυλής , τη θρησκεία και άλλα κοινωνικά χαρακτηριστικά, λέει ο Kysel. Προσθέτει ότι ο αποκλεισμός με βάση την εθνικότητα είναι γκρίζα ζώνη.
Ωστόσο, η αποτροπή των ατόμων από το να υποβάλουν αίτηση για άσυλο, κάτι που κάνει ο Τίτλος 42, αντίκειται στο διεθνές δίκαιο, λέει ο Kysel. “[I’m] Ελπίζοντας πραγματικά ότι αυτή είναι μια επιστροφή στο κράτος δικαίου», λέει. «Επειδή η ευνοϊκή μεταχείριση μιας ομάδας όταν εμποδίζεις άλλες να λάβουν προστασία από τη δίωξη… το θεμελιώδες πρόβλημα είναι η συνεχής απόρριψη του νόμου για τους πρόσφυγες».
Για τον Αζίζ, ο τρόπος με τον οποίο έγιναν δεκτοί οι Ουκρανοί στα σύνορα εγείρει ένα ηθικό αίνιγμα. «Νομίζω ότι αυτά είναι σημαντικά ερωτήματα που όλοι εμείς ως Αμερικανοί πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας», λέει. «Πού είναι τα όρια της αίσθησης του ανθρωπισμού μας; Έχουν αυτά τα όρια φυλετικά και θρησκευτικά όρια; Και αν ναι, τι λέει αυτό για εμάς ως χώρα;».
Περισσότερες ιστορίες που πρέπει να διαβάσετε από το TIME
